Galeria – Szkocja (zdjęcia Moniki Szuby)

Alan Spence

W 2022 roku dr hab. Monika Szuba, prof. UG rozpoczęła cykl seminariów dotyczących poezji szkockiej organizując spotkania webinaryjne z profesorem Alanem Spencem (University of Aberdeen) oraz profesorem Alanem Riachem (University of Glasgow).

Prowadzone przez Monikę Szubę spotkanie z profesorem Alanem Spencem w formie webinarium odbyło się 28 listopada 2022 roku o godzinie 15:00. Alan Spence to wielokrotnie nagradzany szkocki poeta i dramaturg, powieściopisarz i autor opowiadań, emerytowany profesor creative writing na Uniwersytecie w Aberdeen oraz Edinburgh Makar* w latach 2017-2021. Spence został odznaczony Orderem Wschodzącego Słońca za specjalne zasługi dla kultury japońskiej. Wraz z żoną prowadzi Ośrodek Medytacyjny Sri Chinmoy w Edynburgu. W Polsce ukazała się jego powieść Czysta ziemia (2004). W tym roku ukazały się dwa nowe tomy poetyckie Alana Spence’a — Edinburgh Come All Ye oraz thirteen ways of looking at tulips. Jego nowa powieść zatytułowana Mister Timeless Blyth ukaże się na początku przyszłego roku.

*Szkockie słowo Makar oznacza „ten/ta, który/a modyfikuje, konstruuje, produkuje, itp” (Dictionary of the Scots Language). W kontekście literackim jest to rola poety lub autora jako wszechstronnej osoby wprawionej w rzemiośle pisarskim.

Alan Riach

Prowadzone przez Monikę Szubę w formie webinarium spotkanie z profesorem Alanem Riachem odbyło się 12 grudnia 2022 roku o godzinie 15:00. Alan Riach jest profesorem literatury szkockiej na Uniwersytecie w Glasgow, poetą i pisarzem.

Prowadził wykłady, odczyty poezji, audycje telewizyjne i radiowe na czterech kontynentach: od Pekinu po Dunedin, od stanu Iowa po Wyspy Szetlandzkie, od Genewy po Lozannę, od Tuluzy po Stambuł. W latach 1986-2000 wykładał na Uniwersytecie Waikato w Nowej Zelandii.

Jest autorem wielu ważnych opracowań na temat literatury i kultury Szkocji, w tym Hugh MacDiarmid’s Epic Poetry (1991), The Poetry of Hugh MacDiarmid (1999) oraz Representing Scotland in Literature, Popular Culture and Iconography: The Masks of the Modern Nation (2005). Dotychczas ukazało się sześć zbiorów jego wierszy: The Winter Book (2017), Homecoming (2009), Clearances (2001), First & Last Songs (1995), An Open Return (1991) i This Folding Map (1990). Tom zatytułowany Wild Blue: Selected Poems ukazał się w dwujęzycznym angielsko-polskim wydaniu w 2014 roku nakładem Wydawnictwa Maski.

Jego anglojęzyczne wersje wielkich XVIII-wiecznych poematów gaelickich, „Praise of Ben Dorain” Duncana Ban MacIntyre’a i „The Birlinn of Clan Ranald” Alasdaira mac Mhaighstir Alasdaira są wysoko cenione przez gaelickich poetów i uczonych. W 2022 ukazała się jego najnowsza książka Scottish Literature: An Introduction.

Alan Riach był gościem festiwalu Between.Pomiędzy w 2014 roku:

Dwujęzyczny tomik wierszy Wild Blue / Dziki błękit (w przekładzie Moniki Szuby i Davida Malcolma) opublikowany nakładem wydawnictwa Maski dostępny można przeczytać tutaj:

Poetry in Between Spaces

6 grudnia 2022 roku profesor Jean Ward zapoczątkowała cykl seminariów dotyczących poezji w języku angielskim, zatytułowany Poetry in Between Spaces. Bohaterem pierwszego spotkania był Mark S. Burrows.

Dlaczego praca tłumacza ma znaczenie? Jest ona ważna, gdyż nasz świat okazuje się przestrzenią zobowiązującą do aktów „tłumaczenia” w związku ze zjawiskiem hybrydowości (Homi Bhabha), umiejscawiającym nas stale w sferze „pomiędzy” („in/between”) kulturami, językami, ideologiami, odmienną tożsamością płciową, itd. Rzecz nie w tym, czy faktycznie uczestniczymy w uzgadnianiu „przestrzeni/pomiędzy”, lecz jak tego dokonujemy. Hilde Domin (1909-2006) – artystka niemieckiego i żydowskiego pochodzenia, uznająca się za poetkę doświadczenia „dennoch” („a jednak” lub „mimo to”) – w latach 1932-1954 żyła na uchodźstwie, z dala od ojczyzny. Swój głos poetycki odkryła dopiero po powrocie do Niemiec, po ponad dwudziestu latach emigracji. Jej wiersze i eseje dają świadectwo, czym są doświadczenia życia i pracy twórczej rozdartej między obczyzną a ojczyzną; ciszą a językiem; rozpaczą a nadzieją; czasem a wiecznością. Zadaniem tłumacza podobnej poezji jest nadanie głosu owemu „pomiędzy” ze świadomością, iż każdy wiersz stanowi swoistą formę tłumaczenia, zdolną do wniknięcia, a nawet przeniknięcia przestrzeni „pomiędzy”.

Mark S. Burrows jest nauczycielem i badaczem, poetą i tłumaczem niemieckiej poezji. Jego dziedzinę naukową stanowi teologia historyczna, ze szczególnym wskazaniem na literaturę mistyczną doby średniowiecza. Jest również powszechnie znany ze swojej pracy dotyczącej duchowości chrześcijańskiej oraz wzajemnych związków teologii i sztuki. Nauczał w wielu seminariach duchownych na terenie Stanów Zjednoczonych, a w latach 2012-2020 wykładał w Uniwersytecie Protestanckim w niemieckim Bochum. Nagradzane tłumaczenia niemieckiej poezji – w tym prac Rainera Marii Rilkego, irańsko-niemieckiego poety SAID oraz Hilde Domin – uczyniły go czołową postacią w tej dziedzinie. Jego wiersze ukazały się w ponad 25 czasopismach – głównie w Stanach Zjednoczonych, a także w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Indiach i Australii. Do najnowszych publikacji należy „The Chance of Home. Poems” (2018), mająca się wkrótce ukazać antologia wierszy Hilde Domin (w tłumaczeniu na język angielski) – „The Wandering Radiance: Selected Poems” (2023) – a także współtworzona z Jonem M. Sweeney’em „Meister EckhartAs Book of Darkness and Light: Meditations on the Path of the Wayless Way” (2023). Mark S. Burrows jest również członkiem Amerykańskiego Towarzystwa Teologicznego, byłym uczestnikiem projektu badawczego Henry Luce III Fellowship w dziedzinie teologii oraz zdobywcą nagrody poetyckiej the Wytter Bynner Prize. Pracuje także jako edytor tekstów poetyckich w czasopiśmie „Spiritus” oraz wydawnictwie Wildhouse Publications.

Więcej: www.msburrows.com

Poezja Anne Carson

11 października 2022 roku w Księgarni Wydawnictwa Marpress odbyło się spotkanie z prof. Olgą Kubińską, tłumaczką książki Anne Carson Piękno męża (Wydawnictwo Słowa na Wybiegu, 2022).

Rozmowę na temat poezji Carson oraz procesu tłumaczenia poprowadziła dr Katarzyna Kręglewska.

Link: Facebook

Wydawnictwo Marpress – profil na Fb: Wydawnictwo Marpress | Facebook

„Piękno męża” kanadyjskiej poetki Anne Carson to historia o miłości i rozstaniu. Autorka nie przypadkiem nazywa tę opowieść esejem w 29 tangach, nie ma bowiem tańca bardziej zmysłowego, bardziej kuszącego kochanków niż tango właśnie. W tangu kryje się zapowiedź wielkiej miłości i wielkiego bólu, jest gorączka, erotyczne obietnice, pokusy i odmowy, oddanie i zdrada.

Myliłby się jednak ktoś, kto uznałby, że to historia, jakich wiele. Ta poetycka wiwisekcja relacji z niewiernym mężem – tekst, w którym na każdym kroku daje o sobie znać erudycja poetki – wiąże doświadczenie pierwszoosobowego podmiotu lirycznego z kanonicznymi tekstami literatury, kultury, sztuki.

„Piękno męża” wpisuje się w ciąg wielkich narracji o miłości nie tylko dzięki intertekstualnym odniesieniom, nie tylko dzięki strukturze tomu, składającego się z 29 poematów-tang, za każdym razem poprzedzonych wyjątkami z dzieł Johna Keatsa, ale przede wszystkim dzięki językowi i poetyce tego tekstu. Codzienne doświadczenia są bowiem opisane stylem zarazem potocznym i erudycyjnym, a erudycja nie służy epatowaniu czytelnika wykształceniem autorki, lecz zostaje całkowicie podporządkowana „pięknu”.

Więcej informacji na temat książki zob. strona internetowa Wydawnictwa Słowa na Wybiegu: Piękno męża - slowanawybiegu